Eski Tip Aspiratör Nasıl Temizlenir?
Eski tip aspiratörlerde en çok yağ birikmesi metal filtrelerde görülür. Bu filtreler temizlenir, değişmez. Yanlış kimyasal kullanımı filtreye zarar verebilir, bu nedenle doğru yöntemlerle düzenli temizlik yapılmalıdır.
1. Filtreyi Güvenle Sökün
Metal yağ filtresini kilidinden açarak çıkarın. Temizlik öncesi tüm parçaların soğuk ve cihazın kapalı olduğundan emin olun.
2. Kaynar Su + Soda ile Derin Temizlik Yapın
Bir kapta suyu kaynatın ve içine çamaşır sodası veya karbonat ekleyin. Filtreyi bu suya batırıp 10 dakika bekletin, yağların çözüldüğünü göreceksiniz. Ardından soğuk suyla durulayın.
3. Yumuşak Fırça ile Nazikçe Temizleyin
Bekletme sonrası filtrede kalan kalıntıları sünger veya yumuşak fırça ile temizleyin. Metal yüzeyi çizebilecek aşındırıcı teller kullanmayın.
Bilgi Notu:
“Porçöz” gibi kostik kimyasallar, özellikle alüminyum filtreyi eritebilir ve karartabilir; bu nedenle kesinlikle kullanılmamalıdır.
Kısaca:
- Filtreyi düzenli olarak çıkarıp temizleyin
- Kaynar su + soda yöntemi uygulayın
- Yumuşak fırça kullanın
- Aşındırıcı kimyasallardan kaçının
Aspiratör Borusu Nasıl Temizlenir?
Aspiratör borusu zamanla içine çekilen yağlı buharı tutar ve iç yüzeyinde yanıcı bir tabaka oluşabilir. Bu tabaka hem aspiratör performansını düşürür hem de ciddi bir yangın riski yaratır. Bu yüzden boru temizliği, estetikten çok güvenlik açısından düzenli olarak yapılmalıdır.
1. Borudaki Yağ Birikimini ve Yangın Riskini Ciddiye Alın
Aspiratörün metal filtresi zamanla doygunluğa ulaştığında veya düzenli temizlenmediğinde, yağ buharı filtreden geçerek doğrudan aspiratör borusuna (bacaya) ilerler.
Bu yağlar borunun iç çeperlerine yapışır, zamanla sertleşip kalın bir tabaka haline gelir ve olası bir ocak alevlenmesinde boru içinde tutuşarak yangının duvar içlerine kadar yayılmasına sebep olabilir. Bu nedenle boru temizliği atlanmaması gereken kritik bir güvenlik adımıdır.
2. Uzun ve Erişimi Zor Borularda Profesyonel Temizliği Tercih Edin
Aspiratör boruları çoğu evde uzun, esnek ve ulaşılması güç bir yapıdadır. Bu tür boruların içindeki yağ tabakasını tamamen ve güvenli şekilde temizlemek için özel ekipman ve kimyasallar gerekir.
Bu nedenle, özellikle uzun ve gömülü boru sistemlerinde profesyonel temizlik hizmeti almak, borunun içini etkin biçimde temizletmenin ve yangın riskini en aza indirmenin en güvenli yoludur.
3. Kısa ve Sökülebilir Borularda Evde Temizlik Yapın
Borunuz kısa, erişilebilir ve tercihen sökülebilir bir yapıdaysa, manuel temizlik uygulanabilir.
- Önce aspiratöre giden elektrik bağlantısını keserek güvenliği sağlayın.
- Boru sökülebiliyorsa dikkatlice çıkarın; sökülemiyorsa erişebildiğiniz kısımları temizlemeye odaklanın.
- Metale zarar vermeyecek, asit içermeyen güçlü bir yağ çözücü kullanın. Borunun iç yüzeyine bu yağ çözücüyü uygulayın.
- Uzun saplı, esnek bir boru temizleme fırçası ile borunun iç çeperlerini fırçalayarak biriken yağ tabakasını mekanik olarak sökün.
- Boru sökülebilmişse uygun şekilde durulayın; sökülemiyorsa yağ çözücü ile ıslatılmış bezler yardımıyla iç yüzeyi mümkün olduğunca silin.
- İşlem sonunda borunun tamamen kuruduğundan emin olun ve ardından boruyu yerine takın.
4. Temizlik Sıklığını Filtre Bakımıyla Birlikte Planlayın
Borunun kirlenme hızı, aspiratör metal filtresinin ne kadar düzenli temizlendiğiyle doğrudan ilişkilidir. Filtreler düzenli temizlense bile borunun içi zamanla yine yağ tutar.
Yoğun kullanılan mutfaklarda borunun, filtrelerle benzer aralıklarla yani ayda bir veya iki ayda bir kontrol edilmesi ve en az yılda bir derin temizlik yapılması yangın riskini azaltmak için proaktif bir yaklaşımdır.
Bilgi Notu:
Aspiratör borusu, içinde biriken yağ tabakası nedeniyle sistemdeki en kritik yangın risklerinden biridir. Boru kısa ve erişilebilir değilse, kendi başınıza müdahale etmek yerine profesyonel temizlik hizmeti almak daha güvenlidir. Düzenli filtre temizliği, borunun daha geç kirlenmesine yardımcı olsa da boru temizliği ayrı ve ihmal edilmemesi gereken bir bakım adımıdır.
Kısaca:
- Aspiratör borusunda biriken yağ, zamanla ciddi yangın riski oluşturabilir.
- Uzun ve erişimi zor borularda profesyonel temizlik hizmeti tercih edilmelidir.
- Kısa ve sökülebilir borular, asit içermeyen yağ çözücü ve uzun saplı fırça ile dikkatlice temizlenebilir.
- Boru, filtre temizliğiyle paralel şekilde ayda bir–iki ayda bir kontrol edilmeli, en az yılda bir derin temizlenmelidir.
Filtreli Aspiratör Filtresi Nasıl Temizlenir?
Filtreli aspiratörlerde kullanılan metal yağ filtresi, değiştirilen bir parça değil, düzenli aralıklarla temizlenmesi gereken kalıcı bir parçadır. Bu filtrenin doğru yöntemlerle temizlenmesi hem aspiratörün çekiş gücünü korur hem de yangın riskini azaltır.
1. Metal Yağ Filtresinin Yapısını ve Görevini Bilin
Filtreli aspiratörlerde ön tarafta gördüğünüz parlak, ızgara şeklindeki parça metal yağ filtresidir.
Bu filtre, pişirme sırasında yükselen buhar içindeki yağ ve büyük partikülleri tutar; zamanla gözenekleri yağla dolduğu için temizlenmesi gerekir. Metal yağ filtresi temizlenir, normal koşullarda değiştirilmez.
2. Filtreyi Cihazdan Çıkarın ve Temizliğe Hazırlayın
Temizliğe başlamadan önce aspiratörün kapalı olduğundan emin olun.
Alt kısımdaki metal yağ filtrelerini, üzerlerindeki kilit veya mandalları gevşeterek yerinden çıkarın ve geniş bir lavabo ya da derin bir kap içinde temizliğe hazırlayın.
3. Derin Temizlik: Sodalı/Karbonatlı Kaynar Su Yöntemi
Yoğun yağlanmış veya eski tip, kararmış metal filtreler için en etkili yöntem, sodalı ya da karbonatlı kaynar su ile derin temizliktir.
Filtrenin sığacağı büyüklükte bir kap ya da tencereye su doldurup kaynatın, kaynar suya bol miktarda çamaşır sodası veya karbonat ekleyin ve filtreyi dikkatlice bu karışımın içine bırakın.
Yaklaşık 10 dakika beklettikten sonra filtreyi çıkarın, soğuk su altında durulayın ve kalan kalıntıları yumuşak bir sünger veya metal olmayan bir fırça ile nazikçe temizleyin. İsteğe bağlı olarak karbonatlı suya eklenen beyaz sirke, filtrenin daha parlak görünmesine yardımcı olabilir.
4. Düzenli Bakım: Yağ Çözücü ve Sıcak Su ile Temizlik
Rutin bakımda, metal filtreyi iki ayda bir temizlemek için yağ çözücü ve sıcak su yöntemi kullanılabilir.
Filtreleri lavaboya alın, üzerlerine kaliteli bir mutfak yağ çözücü sprey uygulayın ve birkaç dakika bekleyin. Ardından sıcak sabunlu suya alarak ya da sıcak su altında, sünger veya yumuşak bir fırça ile gözeneklerdeki yağı nazikçe temizleyin. Bu yöntem, filtreyi çok kirletmeden, düzenli bakım için uygundur.
5. Bulaşık Makinesinde Temizlik Seçeneğini Kullanın
Arçelik metal yağ filtreleri, pratik bir yöntem olarak bulaşık makinesinde de yıkanabilir.
Filtreyi makinede, su fıskiyelerinin hareketini engellemeyecek şekilde yerleştirip yüksek sıcaklıklı bir programda yıkayabilirsiniz. Deterjanın alkali yapısı nedeniyle alüminyum filtrelerde zamanla matlaşma veya hafif kararma görülebilir; bu durum görsel bir etkidir ve filtrenin işlevini bozmaz.
Bilgi Notu:
Metal yağ filtresini temizlerken Porçöz, lavabo açıcı gibi kostik (aşındırıcı) kimyasallar veya sert bulaşık telleri kullanmayın. Bu tür ürünler alüminyum filtreyi kimyasal olarak aşındırabilir, yüzeyini bozup siyah lekeler ve gözenekli bir yapı oluşturabilir. Temizlik sonrasında filtrenin tamamen kuruduğundan emin olmadan yerine takmayın; nemli filtre, cihaz içinde neme ve elektronik parçalarda arızaya yol açabilir.
Kısaca:
- Filtreli aspiratördeki metal yağ filtresi değişmez, düzenli aralıklarla temizlenir.
- Derin temizlik için kaynar suya çamaşır sodası veya karbonat ekleyerek filtreyi 10 dakika bekletebilirsiniz.
- Rutin temizlikte yağ çözücü ve sıcak suyla, sünger veya yumuşak fırça kullanarak filtreyi temizlemek yeterlidir.
- Porçöz gibi kostik ürünlerden ve sert tellerden kaçının; filtreyi tam kuruttuktan sonra aspiratöre geri takın.
Arçelik Aspiratör Filtresi Bulaşık Makinesinde Yıkanır mı?
Arçelik aspiratörlerde kullanılan metal yağ filtreleri bulaşık makinesinde yıkanabilir. Bu yöntem, yüksek sıcaklık ve deterjan sayesinde yağ tabakasını etkili biçimde çözerek pratik bir temizlik sağlar.
1. Metal Filtreler Makinede Yıkanmaya Uygundur
Arçelik metal yağ filtreleri çıkarılabilir yapıdadır. Temizliği için bulaşık makinesi rahatlıkla kullanılabilir.
Makinedeki sıcak su ve deterjan, filtrede biriken yağları etkili biçimde çözer ve gözenekleri açar.
2. Yerleştirmeye ve Su Akışına Dikkat Edin
Filtre, makinenin alt rafında su fıskiyelerini engellemeyecek şekilde dik ya da yatay konumda yerleştirilmelidir.
Bu sayede su akışı tüm yüzeye temas eder ve temizlik daha verimli olur.
3. Alüminyum Filtrelerde Renk Değişimi Olabilir
Bulaşık deterjanları alkali yapıdadır ve alüminyum filtrelerde zamanla matlaşma ya da hafif kararma oluşturabilir.
Bu yalnızca görsel bir durumdur; filtrenin çalışma performansını etkilemez.
Bilgi Notu:
Metal filtreler temizlenir, değiştirilmez. Renk değişimi olsa bile işlevini yerine getirmeye devam eder.
Kısaca:
- Evet, metal yağ filtreleri bulaşık makinesinde yıkanabilir.
- Alt rafa, su fıskiyelerini engellemeyecek şekilde yerleştirin.
- Temizliğin düzenli yapılması aspiratör performansını artırır.
- Matlaşma olabilir; bu performansı etkilemez.
Aspiratör Çekim Gücü Ne Kadar Olmalıdır?
Aspiratörün çekim gücü, mutfağın hacmine ve pişirme yoğunluğuna göre belirlenir. Bu güç “debi” olarak adlandırılır ve bir saatte kaç metreküp havayı temizleyip uzaklaştırabildiğini gösterir. Birimi m³/h’dir.
1. Çekim Gücü Mutfağın Hacmine Göre Hesaplanır
Aspiratör için gerekli minimum ve ideal çekim gücü, şu formülle hesaplanır:
Q = V × N
- Q: Gerekli debi (m³/h)
- V: Mutfağın hacmi (m³)
- N: Havanın 1 saatte kaç kez tamamen yenilmesi gerektiğini gösteren katsayı (ev mutfaklarında 10–15 önerilir)
2. Standart Bir Mutfak İçin Örnek Değerler
4 m × 3 m × 2.5 m ölçülerindeki bir mutfakta:
- Hacim = 30 m³
- Minimum ihtiyaç ≈ 300 m³/h (N=10)
- İdeal ≈ 450 m³/h (N=15)
Bu nedenle piyasadaki birçok model 300–450 m³/h aralığındadır.
3. Büyük veya Açık Mutfaklarda Daha Yüksek Değer Gerekir
Amerikan mutfak gibi daha geniş alanlarda 600 m³/h ve üzeri debiye sahip davlumbaz ya da güçlü aspiratör tercih edilmelidir.
Bilgi Notu:
Pişirme yoğunluğu arttıkça (kızartma, yağlı yemekler vb.) N değeri 15’e çekilmeli ve daha yüksek çekim gücü seçilmelidir.
Kısaca:
- Çekim gücü mutfağın hacmine göre belirlenir.
- Ev mutfakları için genel aralık: 300–450 m³/h.
- Büyük ve açık mutfaklar: 600 m³/h ve üzeri.
- Yoğun yağlı yemeklerde ideal debi seçilmelidir.
Aspiratör Havayı Nereye Atar?
Aspiratörün havayı nereye attığı, kurulum tipine göre değişir. Bazı sistemler kirli havayı doğrudan bina dışına gönderirken, bazıları havayı filtreleyip tekrar mutfağın içine geri verir.
1. Bacalı (Kanallı) Sistemlerde Hava Dışarı Atılır
Bacalı sistemde aspiratör, mutfaktaki buharı, dumanı ve koku partiküllerini çeker ve bir baca borusu (çoğunlukla esnek “flex” boru) üzerinden doğrudan dış ortama, yani atmosfere tahliye eder.
Bu yöntem, havadaki kirleticilerin ve nemin fiziksel olarak evden uzaklaştırılması açısından en etkili ve verimli çözümdür.
2. Bacasız (Devridaim) Sistemlerde Hava Filtrelenip Mutfağa Geri Verilir
Mutfakta baca çıkışı yoksa veya baca bağlantısı yapılamıyorsa bacasız (devridaim) sistem kullanılır.
Bu sistemde aspiratör havayı dışarı atmaz; emdiği kirli hava önce metal yağ filtresinden, ardından kokuyu tutan aktif karbon filtreden geçirilir ve temizlenmiş hava tekrar mutfağın içine bırakılır.
3. Sizin Aspiratörünüz Hangi Tip?
Eğer cihazınızda dışarıya giden bir baca borusu bağlantısı varsa sisteminiz bacalıdır ve hava dışarı atılır.
Baca bağlantısı yok, cihaz sadece filtreyle çalışıyorsa bacasız devridaim sistem kullanıyorsunuz demektir; bu durumda hava filtrelenip mutfağa geri döner.
Bilgi Notu:
Bacalı sistemler nemi de dışarı attığı için havalandırma verimi açısından daha üstündür. Bacasız sistemlerde ise aktif karbon filtrenin zamanla doymasına bağlı olarak periyodik aralıklarla yenilenmesi gerekir.
Kısaca:
- Bacalı aspiratör, kirli havayı baca borusuyla doğrudan dışarı atar.
- Bacasız (devridaim) aspiratör, havayı yağ ve karbon filtresinden geçirip mutfağa geri verir.
- Baca bağlantısı varsa hava dışarı, yoksa filtrelemeden sonra içeri verilir.
- Bacalı sistem daha verimli; bacasız sistemde filtre bakımı kritik öneme sahiptir.
``
Aspiratör Çok Elektrik Yakar mı?
Aspiratörler, mutfakta sadece pişirme sırasında çalıştıkları için enerji tüketimi düşük olan cihazlardır. Tüketim, motor gücüne ve kullanılan hız seviyesine göre değişir ancak genel olarak faturaya büyük bir yük getirmez.
1. Enerji Tüketimi Düşüktür
Ev tipi aspiratörler, buzdolabı veya klima gibi sürekli çalışan cihazlara göre çok daha düşük elektrik tüketir. Günlük ortalama kullanım süresi kısa olduğu için toplam tüketim sınırlıdır.
2. Model ve Hız Seviyesine Göre Değişir
Aspiratörün motor gücü (Watt değeri) ve seçilen hız kademesi arttıkça anlık tüketim de artar. Ancak yine de mutfak havalandırmasında tasarruflu kabul edilir.
3. Enerji Etiketi Yol Gösterir
Bazı modellerde yıllık ortalama enerji tüketimi düşük sınıflarda yer alır ve bu da kullanım maliyetini minimumda tutar.
Bilgi Notu:
Aspiratör kısa süreli çalıştığı için toplam tüketim düşük kalır; enerji faturasında gözle görülür bir artış beklenmez.
Kısaca:
- Kısa süre çalışır, bu yüzden az elektrik harcar.
- Motor gücü ve hız seviyesi tüketime etki eder.
- Enerji etiketine bakarak tasarruflu model seçilebilir.
- Mutfak hava kalitesine katkısına göre oldukça ekonomik bir cihazdır.
Aspiratör İşe Yarıyor mu?
Evet, aspiratör mutfakta oluşan yemek buharını, dumanı, kokuyu ve havadaki yağ partiküllerini emerek iç mekân hava kalitesini belirgin şekilde iyileştirir. En düşük emiş gücüne sahip modeller bile, doğru kullanıldığında kokuyu ve fazla ısıyı azaltmada etkili olur.
1. Temel İşlevi: Koku, Duman ve Yağı Uzaklaştırmak
Aspiratör, içindeki motor ve fan sistemi sayesinde ocak üzerinde alçak basınç alanı oluşturur.
Bu sayede pişirme sırasında ortaya çıkan yemek buharı, duman, yağ partikülleri ve kokular mutfak ortamından emilerek uzaklaştırılır.
2. Düşük Güçte Bile Hava Kalitesini Artırır
Belirtilen en düşük emiş gücüne sahip standart bir model bile, mutfakta oluşan kokuyu ve dumanı çekerek iç mekân hava kalitesini hissedilir derecede iyileştirir.
Bu da özellikle sık pişirme yapılan mutfaklarda, yemek kokusunun evin diğer alanlarına yayılmasını önemli ölçüde azaltır.
3. Sağlık ve Konfor Açısından Etkilidir
Pişirme sırasında tahliye edilmeyen buhar ve kokular havada birikerek rahatsız edici bir ortam yaratır.
Aspiratör kullanımı, bu birikimi önleyerek daha ferah, nefes alması kolay bir mutfak ortamı sağlar ve ev genelinde kalıcı yemek kokusu oluşmasını engellemeye yardımcı olur.
4. Uzun Vadede Yüzey Kirliliği ve Riskleri Azaltır
Yağ yüklü buhar tahliye edilmediğinde, zamanla dolap üstlerinde ve duvarlarda yapışkan yağ tabakaları oluşur; bu tabakanın temizlenmesi zordur.
Aspiratör, bu yağın büyük bir kısmını filtreler üzerinden tuttuğu için hem temizlik yükünü hem de yüzeylerdeki kirlenmeyi azaltmaya destek olur.
Bilgi Notu:
Aspiratör sadece kötü kokuyu gizleyen bir konfor ürünü değil; yağ birikimini ve nem kaynaklı sorunları azaltarak mutfak sağlığını ve güvenliğini destekleyen önemli bir cihazdır.
Kısaca:
- Evet, aspiratör mutfakta koku, duman ve buharı etkin biçimde uzaklaştırır.
- En düşük emiş gücünde bile iç mekân hava kalitesini belirgin şekilde iyileştirir.
- Yemek kokusunun eve sinmesini ve yüzeylerde yağ tabakası oluşmasını azaltır.
- Konforun yanında, uzun vadede mutfağın temiz ve sağlıklı kalmasına katkı sağlar.
Aspiratör Kullanmazsam Ne Olur?
Aspiratör kullanmamak, ilk etapta sadece koku sorunu gibi görünse de zamanla hem evin hava kalitesini hem de sağlığı ve güvenliği olumsuz etkiler. Buhar, yağ ve kokular mutfakta birikerek kısa, orta ve uzun vadede ciddi problemler oluşturur.
1. Kısa Vadede: Hava Kalitesi ve Konfor Kaybı
Pişirme sırasında ortaya çıkan buhar, yağ partikülleri ve kokular aspiratörle tahliye edilmezse mutfak içinde birikir.
Bu durum iç mekân hava kalitesini hızlı şekilde düşürür ve evin içinde rahatsız edici, yoğun yemek kokusu oluşmasına neden olur.
2. Orta Vadede: Koku Sinmesi ve Yüzey Kirliliği
Havada asılı kalan koku molekülleri zamanla perdelere, mobilyalara ve duvar boyasına siner; evde kalıcı yemek kokusu oluşur.
Buharla taşınan yağ partikülleri soğuyup mutfak dolaplarının üstü, duvarlar ve diğer yüzeyler üzerinde yapışkan, kir tutan bir yağ tabakası oluşturur ve bu tabakanın temizlenmesi oldukça zordur.
3. Uzun Vadede: Nem, Küf ve Sağlık Sorunları
Tahliye edilmeyen yoğun su buharı, yalnızca mutfakta değil, evin diğer alanlarında da nem oranını artırır.
Özellikle duvar köşelerinde ve dolap arkalarında sağlığa zararlı küf oluşumunu tetikleyebilir; bu da yaşam alanında hijyen ve sağlık açısından risk yaratır.
4. Uzun Vadede: Yağ Birikimi ve Yangın Riski
Ocak çevresinde ve havalandırma kanallarında biriken katılaşmış yağ tabakaları son derece yanıcıdır.
Pişirme sırasında ocaktan yükselecek bir alev, bu yağ tabakalarını tutuşturabilir ve hızla yayılan bir mutfak yangınına yol açabilir.
Bilgi Notu:
Aspiratör, yalnızca kötü kokuları azaltan bir konfor ürünü değil; küf oluşumunu engelleyerek sağlığı koruyan ve yağ birikimini azaltarak yangın riskini düşüren kritik bir güvenlik ve sağlık cihazıdır.
Kısaca:
- Aspiratör kullanılmazsa buhar ve koku içeride birikir, hava kalitesi hızla düşer.
- Zamanla koku perdelere, mobilyalara ve duvarlara siner.
- Yüzeylerde zor temizlenen yapışkan yağ tabakası oluşur, nem ve küf riski artar.
- Ocak çevresindeki yağ birikimi, ciddi mutfak yangını riskine neden olabilir.
Aspiratör Kapağı Açık mı Olmalı Kapalı mı?
Aspiratörün kapağı (sürgülü ön panel), cihazın çalışmasını doğrudan etkileyen bir parçadır. Çalışma sırasında kapağın açık olması gerekir; kapalıyken emiş fonksiyonu devre dışı kalır.
Kapağı Açmadan Çalışmaz
Sürgülü modellerde kapak dışarı doğru çekildiğinde motor ve ışık otomatik olarak devreye girer.
Kapatıldığında ise aspirasyon durur.
Hava Akışını Sağlar
Kapak açık konuma geldiğinde hava giriş alanı genişler ve aspiratör emiş yapabilir.
Kapalı konumda hava akışı engellenir.
Model Yapısına Bağlıdır
Bazı ankastre veya davlumbaz modellerinde hareketli kapak bulunmaz.
Bu modeller düğmeler üzerinden kontrol edilir ve kapağa ihtiyaç duymaz.
Bilgi Notu:
Sürgülü aspiratörlerde kapağı açmadan çalıştırmak mümkün değildir. Motorun aktive olması için kapağın açık konumda olması şarttır.
Kısaca:
- Sürgülü modellerde kapak mutlaka açık olmalı.
- Kapağı kapatırsanız emiş tamamen durur.
- Kapak açıldığında motor ve ışık devreye girer.
- Gömme ve duvar tipi davlumbazlarda kapak bulunmayabilir.
Aspiratör Motoru Yıkanabilir mi?
Aspiratör motoru kesinlikle yıkanamaz. Motor, elektrikle çalışan ve elektronik devreler içeren ana parçadır; suyla temas etmesi hem cihazı bozabilir hem de ciddi güvenlik riski oluşturur.
1. Motor Kesinlikle Suya Sokulmamalı
Aspiratör motorunun veya herhangi bir elektrikli aksamının suyla temas etmesi, kısa devreye ve kalıcı arızaya yol açabilir.
Bu tür bir müdahale elektrik çarpması ve yangın riski taşıdığı için kesinlikle yapılmamalıdır.
2. Karışıklık Neden Oluyor?
“Motor temizliği” ifadesi çoğu zaman yanlış anlaşılır.
Burada kastedilen, motorun kendisini yıkamak değil, motorun çalıştırdığı parçalar (fan pervanesi gibi) ve ön taraftaki filtrelerin temizlenmesidir.
3. Hangi Parçalar Yıkanabilir?
Yıkanabilen parçalar; aspiratörün alt tarafındaki metal yağ filtreleri ve sökülebiliyorsa fan pervanesidir.
Metal yağ filtreleri düzenli olarak çıkarılıp sıcak su ve uygun yağ çözücü ile elde veya bulaşık makinesinde temizlenebilir.
Fan pervanesi elektrikli kısımlardan tamamen ayrılabiliyorsa, malzemesine uygun şekilde yıkanabilir; ancak bu işlemler sırasında motorun kendisi suya kesinlikle maruz bırakılmamalıdır.
4. Yıkanmaması Gereken Diğer Parça: Karbon Filtre
Bacasız sistemlerde kullanılan aktif karbon filtreler de yıkanmaz.
Bu filtreler zamanla kokuya doyduklarında atılıp yenisiyle değiştirilmelidir; yıkamak performanslarını geri getirmez.
Bilgi Notu:
Aspiratörde “temizlik” dendiğinde; metal yağ filtrelerinin yıkanması, gerekiyorsa fan pervanesinin temizlenmesi ve karbon filtrenin ise zamanı gelince yenisiyle değiştirilmesi anlaşılmalıdır. Motor ve tüm elektrikli aksam, su ve kimyasaldan uzak tutulmalıdır.
Kısaca:
- Aspiratör motoru KESİNLİKLE yıkanmaz.
- Motoru suya sokmak kısa devre, arıza, elektrik çarpması ve yangın riski taşır.
- Yıkanabilen parçalar; metal yağ filtreleri ve sökülebilen fan pervaneleridir.
- Karbon filtre yıkanmaz, dolduğunda yenisiyle değiştirilir.
Aspiratör Nasıl Çalışıyor?
Aspiratör, mutfakta pişirme sırasında oluşan koku, duman, buhar ve yağ partiküllerini emerek ortamdan uzaklaştıran bir cihazdır. Bunu, elektrik motoru, fan (pervane) ve filtrelerden oluşan bir hava akış sistemiyle yapar.
1. Emiş: Motor ve Fan İle Kirli Havayı Çeker
Aspiratör çalıştırıldığında içindeki elektrik motoru bir fanı (pervaneyi) döndürür. Fanın hızlı dönmesi, ocağın üzerinde bir alçak basınç alanı oluşturarak koku, duman, buhar ve yağ partiküllerini içeren kirli havayı cihazın içine doğru çeker.
2. Filtreleme: Yağ Filtreleri Havayı Temizler
İçeri çekilen kirli hava önce metal yağ filtrelerinden geçer. Bu filtreler, havadaki ağır yağ partiküllerini tutarak motorun ve baca borusunun yağ ile kirlenmesini ve tıkanmasını önler. Böylece hem cihaz korunur hem de yağın mutfak yüzeylerine yayılması azaltılır.
3. Yönlendirme: Bacalı veya Bacasız Sisteme Göre Tahliye
Yağdan büyük ölçüde arındırılmış hava, aspiratörün kurulum tipine göre iki farklı şekilde yönlendirilir:
- Bacalı sistemde hava, bir boru üzerinden doğrudan dışarı atılır.
- Bacasız (devridaim) sistemde ise hava, ikinci bir aşamada karbon filtreden geçirilerek kokusu azaltılır ve tekrar mutfağa geri verilir.
Bilgi Notu:
Aspiratörün temel çalışma prensibi her modelde “emiş + filtreleme + tahliye/devridaim” şeklindedir. Fark, havanın dışarı atılıp atılmamasında ve kullanılan filtre tiplerinde ortaya çıkar.
Kısaca:
- Motor ve fan, ocak üzerindeki kirli havayı içeri çeker.
- Metal yağ filtreleri, havadaki yağ partiküllerini tutar.
- Bacalı sistemde hava dışarı atılır, bacasız sistemde filtrelenip içeri verilir.
- Bu sayede koku, duman ve yağ mutfak ortamından uzaklaştırılır.
Bacasız Aspiratör Olur mu?
Evet, mutfakta dışarıya hava çıkışı yoksa bacasız (devridaimli) aspiratör kullanılabilir. Bu sistemde hava dışarı atılmaz, filtrelenip tekrar mutfağa verilir.
1. Devridaimli çalışma prensibi
Aspiratör havayı emer, önce metal yağ filtresinden geçirir, ardından kötü kokuları gidermek için aktif karbon filtreden geçirip temizlenmiş havayı mutfağa geri verir.
2. Baca gerektirmez
Baca bağlantısının mümkün olmadığı veya duvar delme imkânının bulunmadığı mutfaklarda en uygun çözümdür.
3. Bakım ihtiyacı
Karbon filtre zamanla doyar ve belirli aralıklarla yenisiyle değiştirilmelidir. Yıkanamaz.
Bilgi Notu:
Bacasız sistemde nem dışarı atılmadığı için mutfak havalandırmasının desteklenmesi önerilir; ancak bu ifade yalnızca filtreleme yapısını temel alarak verilmiştir.
Kısaca:
- Bacasız aspiratör kullanılabilir.
- Hava dışarı değil, mutfağa geri verilir.
- Kokular karbon filtrede tutulur.
- Karbon filtre düzenli değişmelidir.
Bacasız Aspiratör Nasıl Çalışır?
Bacasız aspiratör, havayı dışarı atmak yerine filtreleyip yeniden mutfağa geri veren bir hava temizleme sistemidir. Bu sayede baca çıkışı olmayan mutfaklarda da aspiratör kullanımı mümkün hale gelir.
1. Hava Emilimi
Aspiratör, ocağın üzerinde oluşan yağlı, kokulu ve dumanlı kirli havayı motor ve fan sistemiyle güçlü şekilde içine çeker.
2. Yağ Filtreleme
İçeri alınan hava ilk olarak metal yağ filtrelerinden geçer. Bu filtreler, havadaki ağır yağ partiküllerini tutar ve motor ile iç parçaların kirlenmesini önler.
3. Karbon Filtre ile Koku Giderme
Yağdan arındırılmış ancak kokulu hava, aktif karbon filtreden geçirilir. Karbon filtre; koku, duman ve organik bileşikleri gözeneklerinde hapseder ve havayı temizler.
4. Temiz Havanın Mutfak Ortamına Geri Verilmesi
Filtrelerden tamamen arındırılan hava, aspiratörün üst kısmındaki menfezlerden tekrar mutfağa geri salınır. Bu süreçte hava dışarı çıkmaz; içeride dolaşım devam eder.
Bilgi Notu:
Karbon filtre yıkanmaz; zamanla doygunluğa ulaştığında yenisiyle değiştirilmelidir. Yağ filtreleri ise düzenli olarak temizlenmelidir.
Kısaca:
- Kirli hava içeri çekilir.
- Yağ filtreleri yağ partiküllerini tutar.
- Karbon filtre kokuyu giderir.
- Temiz hava mutfağa geri verilir.
Aspiratör Borusu Standart mı?
Aspiratör boruları için tek ve zorunlu bir standart ölçü yoktur. Ancak ev tipi cihazlarda bazı yaygın çaplar kullanılır. Bu ölçüler, cihazın çıkışına ve mutfaktaki baca yapısına göre seçilir.
1. Yaygın Çap Ölçülerini Kontrol Edin
Ev tipi aspiratörlerde en sık kullanılan boru çapları 120 mm ve 127 mm’dir.
Daha düşük kapasiteli modellerde 100 mm, yüksek güçlü davlumbazlarda 150 mm çapta borular da bulunabilir.
2. Cihaz Çıkış Çapına Uygun Seçim Yapın
Satın aldığınız aspiratörün motor çıkış çapı neyse, boru çapı da aynı olmalıdır.
Çap uyumsuzluğu hava akışını düşürür ve performansı etkiler.
3. Gerekirse Adaptör Kullanın
Mevcut baca deliği ile cihazın çıkışı farklıysa, çap çevirici adaptör kullanılabilir.
Örneğin 120 mm’den 100 mm’ye düşürücü gibi seçenekler mevcuttur.
Bilgi Notu:
Boru çapının daralması ve boruya fazladan dirsek eklenmesi, hava akışına direnç oluşturur ve aspiratörün gücünü azaltabilir.
Kısaca:
- Tek bir zorunlu standart ölçü yoktur.
- En yaygın ölçüler: 100 mm – 120 mm – 150 mm.
- Cihaz çıkışı ile aynı çap kullanılmalıdır.
- Farklı çaplarda adaptör ile bağlantı sağlanabilir.